Posts

Showing posts from May, 2010

De AS en de crisis

Afgelopen week verscheen de nieuwste editie van het tijdschrift De AS, deze keer deels gewijd aan de huidige crisis in het kapitalisme. “Een crisis duidt op een noodsituatie. Er is sprake van ‘alle handen aan dek’ en de noodzaak om snel en doeltreffend te handelen, ten einde onevenredige schade te vermijden en te redden wat er op dat moment te redden valt. Zelf denk ik bij het begrip crisis in eerste instantie aan het economische werk van Karl Marx in Das Kapital (1867), maar vooral ook aan de libertair-ecoloog Murray Bookchin. In verschillende boeken (o.a. The Ecology of Freedom (1982), The Modern Crisis (1986), The Rise of Urbanization and the Decline of Citizenship (1987), en Remaking Society (1989) geeft Bookchin een messcherpe analyse van de zijns inziens voortdurende culturele, sociale, politieke en ook ecologische crisis waarin de moderne kapitalistische maatschappij zich bevindt.” Meer over de crisis en De AS is hier te vinden.

Nieuw boek van Jutta Ditfurth over Ulrike Meinhof

Image
Jutta Ditfurth is socioloog, politica en schrijfster. Ze is lange tijd één van de bekendste linkse Groenen geweest, maar verliet daarna ontgoocheld de Duitse Groenen . Ditfurth (Würzburg, 1951) werkt aan de universiteit in Freiburg en schreef de biografie van Ulrike Meinhof , een lid van de Rote Armee Fraktion. Ze is één van de interessantste links-ecologische activisten in Duitsland. "Op 14 mei 2010 is het 40 jaar geleden dat Andreas Baader op spectaculaire wijze bevrijd wordt. Hoofdverdachte is de gerenommeerde journaliste Ulrike Meinhof. De Baader-Meinhof groep is geboren. Wie was deze vrouw die het gezicht van de jaren zeventig zo bepaalde? 'Ditfurth onthult spannende details' - ZDF programma Aspekte 'Nooit vergeet de schrijver de handelingen van Meinhof kritisch te volgen'- Die Zeit Ulrike Meinhof groeit op in een gezin waarbinnen een streng protestants-christelijke traditie samengaat met grote sympathie voor het Nationaalsocialisme. Al jong gaat ze in de opp

Centrum-rechtse afkeer van gemeentelijke democratie

Er is in België weinig aandacht voor gemeentelijke democratie. Gemeenten hebben weinig bevoegdheden en gemeentebesturen trekken macht naar zich toe zonder regelmatig de inwoners van de eigen gemeente te betrekken bij de lokale besluitvorming. Centrum-rechts heeft dat graag. Meer inspraak ziet het over het algemeen als tijdsverspilling en pottenkijkerij, procedures die ook de economische groei afremmen. Er was een tijd dat Guy Verhofstadt (Open Vld) de mond vol had van referenda en “directe democratie”. Sinds linkse drukkingsgroepen de geneugten van meer directe democratie en gemeentelijke referenda (bijvoorbeeld die over de bouw van de Lange Wapper in Antwerpen) ontdekten, is die tijd echter voorbij. Verhofstadt en zijn partij willen vooral de Belgische staat bewaren en bevoegdheden wat verder regionaliseren. Nationale identiteit en parlementaire democratie wil de Open Vld eigenlijk niet in vraag gesteld zien. Het centralisme van de Belgische staat wil de Open Vld zeker behouden, in ee

Octet speelt muzikale interpretatie van Django Reindhardt

Image
100 jaar geleden werd Django Reinhardt in België geboren (Liberchies 1910). Django werd één van de bekendste muzikanten die de Europese jazz heeft voortgebracht. De muzikale invloeden van deze manouche-zigeuner en zijn improvisaties op de gitaar zijn groot. Django! Vrijdag 28 mei op Antwerpen-noord, om 20u in het Oude Badhuis Koen De Cauter: sopraansax, klarinet en zang Fapy Lafertin: gitaar Jon Birdsong: cornet Myrddin De Cauter: klarinet Waso De Cauter: gitaar Bart Vervaeck: gitaar Dajo De Cauter: contrabas Lionel Beuvens: drums

Confederalisme en newspeak

Met alle newspeak in België rond het principe van “confederalisme” is het interessant om eens te bekijken wat de oorspronkelijke betekenis er van is. “Wat is nu eigenlijk de betekenis van confederalisme? Het is voor alles een netwerk van bestuurlijke raden waarvan de leden of gedelegeerden worden gekozen door direct democratische bijeenkomsten van het volk, in de verschillende dorpen, stadjes en ook wijken van grotere steden. (...) De provinciale autonomie in Canada en de rechten van de deelstaten in de VS hebben evenmin iets te maken met confederalisme als de ‘sovjets’ of raden onder het totalitaire regime van Stalin een middel waren voor het Russische volk om controle uit te oefenen.” Murray Bookchin,1990 De volledige tekst van Bookchin, waar dit citaat uit afkomstig is, De betekenis van het confederalisme , is hier te vinden.

Protest tegen oliegigant BP in Berchem

Meer dan 20 mensen betoogden volgens de Gazet van Antwerpen gisteren tegen BP. “Ze eisen onder andere dat er geen diepzeeboringen meer gebeuren en dat British Petroleum er alles doet om de vervuilde natuur terug proper te krijgen.” Op een affiche en in een flyer die circuleerde voor de betoging werd ook het kapitalisme op de korrel genomen. Bovendien werd er een petitie opgestart tegen BP : “ Gezien de omvang van de ramp tengevolge van uw booractiviteiten in de Mexicaanse Golf, en de manier waarop uw bedrijf met deze ramp omgaat, zien wij ons genoodzaakt een DRINGEND PROTEST neer te leggen. Aan sneltempo wordt onze prachtige planeet, die wij allen geleend hebben van onze kinderen, totaal verwoest, en dit allemaal voor geld, massa's geld voor uw aandeelhouders. Wij eisen dat dit onvoorwaardelijk ophoudt ! ”

Capsule redux

Image
Na het bekijken van de clip van Ramschlager en het concert bij Scheld'apen wist ik het al : mijn dit weekend tegen een crisisprijs gekochte nieuwe cd was meer dan leuk. “Het is een feest op dit minialbum. Drie vrouwenstemmen, een hoop poponwennige instrumenten en ongelooflijk catchy deuntjes.” Katrien Schuermans Haar volledige recensie is hier .

Klein Verzet kraakt opnieuw in Geel

"Als jongeren zijn wij op zoek naar betaalbare huisvesting. Iets wat vandaag niet makkelijk is. Daarnaast willen we het bestaande tekort aan ruimtes van openbaar nut alvast opvullen door de kantoor- en polyvalente ruimtes open te stellen voor iedereen die er een maatschappelijke meerwaarde aan kan en wil geven." Uit artikel in Het Nieuwsblad Tekst op indymedia Antwerpen hier

Geen stem voor Open Vld

Politieke verandering? Vaak zie ik het anders dan de kopstukken van Open Vld. Een kleine greep uit wat ze momenteel verkondigen en hoe ik er zelf tegenover sta. “Er is nood aan politici die de moed hebben om te veranderen” vindt Alexander De Croo (voorzitter Open Vld). Er is nood aan politiek van onderuit die echt verandering brengt, dat is mijn mening. Het heeft zin om nu een Utopia te bouwen. Iedereen kan op papier een modelstaat maken of in de praktijk meewerken aan een slechte staat, maar nu is er nood aan verbeelding. Gwendolyn Rutten (Open Vld) ziet het jammer genoeg anders : “Het heeft geen zin nu een Utopia te bouwen. Iedereen kan op papier een modelstaat maken. Nu is er nood aan realisme.” “Schaf de opkomstplicht af”, vindt Mathias De Clercq van Open Vld. Ik ben het daar wel mee eens. De Clercq : “Slechts 3 Europese landen kennen een opkomstplicht bij verkiezingen. De meeste andere landen hebben in het verleden wel een opkomstplicht gekend, maar ondertussen afgeschaft. Ondanks

Werklozen en het neo-conservatisme van de N-VA

De N-VA wordt misschien wel de grootste partij in Vlaanderen op 13 juni. Volgens een recente peiling zou dat in elk geval gebeuren. In die peiling is de partij van Bart De Wever een stuk groter dan de CD&V. Die CD&V probeert zich momenteel te ontdoen van zijn uitgesproken conservatief imago door mensen als Marianne Thyssen (ja, een vrouw) en Rik Torfs (ja, een katholieke BV die zichzelf nog enigszins wil relativeren) als kopstukken naar voor te schuiven. De N-VA zou wel eens de Vlaamsgezinde conservatieve kiezers meer kunnen aanspreken, in een regio waarin het katholicisme met de dag minder invloedrijk wordt. Bart De Wever (hét gezicht van de N-VA) staat voor veel van wat men in Vlaanderen belangrijk vindt : het behoudsgezinde denken, het respect voor Vlaanderen en zijn “cultuur”, de familiewaarden. Andere, linksere dingen zijn voor De Wever weinig of niet belangrijk : gezondheid, zelfbeschikking, voor beide partners bevredigende seksualiteit, waardevolle ontspanning, milieu...

Naar een afschaffing van de provincies?

Dat men de provincies als bestuurlijke constructies wil afschaffen, voor een stuk kan ik dat nog volgen. Limburg is een regio met een zekere eigenheid. Dus die constructie kan men zeker behouden. Maar een soort van stadsgewest Antwerpen, dat een deel van Oost-Vlaanderen en een deel van de provincie Antwerpen omvat, lijkt me op zich een meer logische bestuursconstructie dan de provincie Antwerpen bijvoorbeeld. Ik weet dat men het bij sp.a en LDD daar al over gehad heeft maar van de andere partijen weet ik het niet. Een stadsgewest dat Gent omvat lijkt me bijvoorbeeld ook een logische bestuursconstructie, al weet ik niet of iemand het daar al over gehad heeft.

Femke Halsema en de kloof tussen links en rechts

Ik ken de Nederlandse Femke Halsema (GroenLinks) als een bekwame politica, haar zin voor feminisme spreekt me aan, en ook haar interesse in het concept vrijheid. Net als Halsema ben ik geïnspireerd door de geschriften van de libertaire historicus en schrijver Arthur Lehning (1899 -2000). Al op jonge leeftijd (in 1926) schreef Lehning over vrijheid : "Alleen in een vrije, dit is harmonische maatschappij kan zich de persoonlijkheid ontwikkelen. Naarmate de autoriteit vermindert en de vrijheid toeneemt, vrijwillige samenwerking en rechtvaardigheid zich in het maatschappelijke doorzet, lost zich de schijnbare tegenstelling individualisme-socialisme in zijn natuurlijke synthese sociaal-individualisme (anarchisme) op." Zijn visie op vrijheid en de maatschappij zou later niet veel meer veranderen. Lehning bleef een Vrije socialist, die er veel aan deed om het socialisme van zijn autoritaire, onvrije invloeden te ontdoen. Femke Halsema hecht al lang aan wat ze in 2005 "positieve

Benjamin zondagavond op Canvas

Dit weekend op de televisie : een documentaire over het project Kalender 09 van de Antwerpse podium- en beeldende kunstenaar Benjamin Verdonck , één van de sympathiekste kunstenaars die ik ken. Can a man change Antwerp city? “Regisseurs Sien Versteyhe en Manu Riche maken een portret van een man en een stad. Een man die zoekende is en die buiten de geijkte paden zichzelf en zijn werk een plaats moet geven. Het is ook een portret van stad die verrast opschrikt en niet goed weet wat te denken van kunst in de publieke ruimte.” Meer info hier

Hans Achterhuis en de dystopie van het kapitalisme

Volgens Dirk Verhofstadt is het nieuwe boek van de Nederlandse filosoof Hans Achterhuis “een ware eye-opener voor hemzelf maar ook voor de lezers. Hij gaat daarbij heel secuur te werk.” Zelf hou ik meer van de Achterhuis van de jaren zeventig en tachtig dan de Achterhuis van de laatste twintig jaar. Ik vind bijvoorbeeld dat hij zo vaak utopie en dystopie met elkaar verwart en op één en dezelfde hoop gooit. Dirk Verhofstadt (ja, de broer van Guy) vindt dat Achterhuis in het boek “een duidelijk onderscheid tussen het liberalisme, het neoliberalisme en het libertarisme” maakt. “Zijn aanklacht – want dat is het boek – is gericht op de twee laatste vormen. Met Hayek en Friedman als de intellectuele gangmakers van het neoliberalisme die de overheid sterk willen terugdringen, en Nozick en Rothbard als de protagonisten van het libertarisme die ‘de legitimiteit van elke staatsinstelling volledig’ afwijzen.” We zullen zien wat er allemaal van klopt op 19 mei : MO*journalist John Vandaele , auteu

De gevolgen van de kiesdrempel

Bij de parlementsverkiezingen van 13 juni is er opnieuw een kiesdrempel van 5%. Hoe zit dat in andere landen eigenlijk? Als we Wikipedia mogen geloven : “In Duitsland, Letland en Polen geldt eveneens een kiesdrempel van 5%. Een nog hogere kiesdrempel van 10% geldt in Turkije. In Oostenrijk en Zweden geldt een kiesdrempel van 4% en in Griekenland van 3%.” De Groenen hebben ooit die kiesdrempel mee goedgekeurd. Nu gebruikt de Groene partij de kiesdrempel een beetje als afdreigmiddel om zijn stempel te kunnen drukken op links-alternatieve kringen. Daarmee gedraagt Groen! zich een beetje binnen links in Vlaanderen zoals de Kommunistische Partij dat vroeger deed. Groen! had al lang kunnen proberen om in kartel te gaan met de sp.a. Dan had het dit probleem van de kiesdrempel niet gehad. Dat zou natuurlijk wel een aantal problemen geven bij de opstelling van een gemeenschappelijk verkiezingsprogramma. Problemen die er echter nu ook zijn, met de integratie van de partij van Geert Lambert in Gr

Lenen in Antwerpse bibliotheken wordt helemaal anders

"Lenen in Antwerpse bibliotheken goedkoper" Dat meldde de Gazet van Antwerpen op 1 mei. Hoera! Of toch niet? Het artikel is op verschillende vlakken ontoereikend. Zo is het nog niet helemaal beslist wat het nieuwe uitleensysteem wordt (al is het wel bijna zeker). Een groot minpunt aan het nieuwe systeem : vanaf 1 september moet men over het algemeen een jaarlijks abonnementsgeld van 9,5 euro betalen. Dat is bijna een verdubbeling van het huidige bedrag en vormt voor veel mensen ongetwijfeld een drempel. Een ander minpunt (dat het artikel bovendien ook niet vermeldt) : nieuwe boeken kan men slechts een week lang lenen, daarna moet men per dag extra bijbetalen en daarna kan dat bedrag behoorlijk oplopen. Toen, nog niet zo erg lang geleden, de beslissing viel om de hoofdbibliotheek in Antwerpen te verhuizen naar een andere locatie, ging ik aan de oude hoofdbibliotheek protesteren. Niet alleen omdat er veel goede boeken zouden verdwijnen op de nieuwe locatie, maar omdat het gehee

De missie van de Vlaamse Groenen

Er was een tijd dat Groenen in Vlaanderen sterk onder de invloed stonden van het katholicisme. Pater Versteylen was het boegbeeld in die beginperiode van de beweging, toen Groen! nog Agalev heette en het veel nadruk legde op het feit dat mensen Anders moesten Gaan Leven . Agalev begon als beweging, maar groeide nadien uit tot een professionele partij, die de oorspronkelijke principes van de basisdemocratie geleidelijk afbouwde om beter in te kunnen spelen op snelle ontwikkelingen in overheidsorganen en media. Agalev wou noch links noch rechts zijn, eerder averechts . Die averechtse koers werd echter nadien weer wat opgegeven om mee te kunnen gaan regeren in België, samen met sociaal-democraten en liberalen. Agalev wou opeens wat af van het eigen wollige, christelijke, naïeve imago en koos, in navolging van de Duitse Groenen, dan maar resoluut voor de Realpolitik van centrum-links. Het ging ook meer inzetten op aandacht voor Bekende Vlamingen aan het hoofd van de partij (en de huidig

Rechtse niet-stemmers : hoe sterk zijn ze?

Het niet-stemmen lijkt in de lift te zitten. Waarom dat zo is? De beroepspolitici zijn er niet in geslaagd om hun beroep aantrekkelijk te maken voor mensen. Er zijn niet-stemmers in alle lagen van de bevolking, met ook de meest uiteenlopende beweegredenen om niet te gaan stemmen. Hebben linkse mensen daar een aandeel in? Ja, maar rechtse mensen ook. Het niet willen gaan stemmen lijkt vooral een apolitieke reflex te zijn. Mensen hebben niet de wil om uit te zoeken voor wie of wat ze moeten gaan stemmen, welk partijprogramma het meest bij hun eigen interesses of overtuigingen aansluit. Ze zijn vaak ook ontgoocheld in het politiek immobilisme, er verandert zo weinig dat ze het stemmen liever aan zich laten voorbij gaan. Politici zijn er vaak mee bezig om te proberen de publieke opinie in hun eigen richting te sturen. Dat is particratie. Het lukt niet altijd. Veel mensen keren zich dan ook tegen “de politieke klasse” in zijn geheel, en zijn maar moeilijk te overtuigen om wel te gaan stemme

Het nieuwe boek van Arundhati Roy

Image
Besprekingen op Cutting Edge en Mo

Er is opkomstplicht in juni

Het ziet er naar uit dat de verkiezingen van Kamer en Senaat op zondag 13 juni zullen vallen, al is 20 juni nu blijkbaar ook niet uitgesloten. Voor die verkiezingen is er ook een opkomstplicht , al wordt niet gaan stemmen wellicht weer niet vervolgd. Ik vind dat goed, want ik ben tegen de opkomstplicht. Waarom moet het vervolgd worden als mensen niet willen gaan stemmen? Ok, ze kunnen wel blanco stemmen, maar feit blijft dat ze naar het stemhokje moeten. Ik vind dat onzin. Waarom wordt het idee van zelfbeschikking zo weinig gehuldigd? In België moeten mensen 1001 dingen doen zonder dat daar goede argumenten voor zijn. Ik ben bijvoorbeeld tegen parlementaire democratie (men zou dit ook particratie of schijndemocratie kunnen noemen) en voor directe democratie . Waarom moet ik dan gaan stemmen bij parlementsverkiezingen? Dat is toch onzin? En waarom moeten mensen richting stemhokje trekken als ze weinig van het politieke reilen en zeilen begrijpen en het zelf nog toegeven ook? Dat is to